Inleiding

Het is algemeen bekend, dat bij werkzaamheden aan of in de grond schade aan leidingen of kabels kan ontstaan. Betekent dit dan meteen dat het beschadigen van een leiding of kabel tot aansprakelijkheid leidt van degene die de werkzaamheden uitvoert? Niet meteen en niet per se. Er moet sprake zijn van een onrechtmatige gedraging; enkel het beschadigen van een kabel of leiding is daarvoor niet voldoende.

Zorgplicht

Van belang is, om te beseffen dat de enkele mogelijkheid van het intreden van schade een gedraging niet onrechtmatig maakt. Er is alleen sprake van onrechtmatigheid, indien de mate van waarschijnlijkheid van schade als gevolg van dat gedrag zo groot is, dat de betrokkene zich naar maatstaven van zorgvuldigheid van dat gedrag had moeten onthouden. In het geval van werkzaamheden aan kabels en leidingen geldt een bijzondere zorgplicht; bijvoorbeeld voor de grondroerder. De grondroerder is degene onder wiens verantwoordelijkheid of leiding graafwerkzaamheden worden verricht.

De zorgplicht nader beschouwd: onderzoeksplicht grondroerder

De grondroerder heeft in principe de plicht om te onderzoeken waar de leidingen of kabels precies zijn geplaatst (in het verleden) en waar ze nu liggen (heden). Als er (i) door de graafwerkzaamheden schade ontstaat aan de leiding of kabel terwijl (ii) de grondroerder niet heeft voldaan aan zijn onderzoeksplicht, kan er sprake zijn van onrechtmatig handelen dat leidt tot aansprakelijkheid voor de schade. De onderzoeksplicht wordt in dit verband wel gezien als een uitwerking van de zorgvuldigheidsplicht. Het is dus aan de grondroerder om het gevaar van schade als gevolg van (graaf)werkzaamheden zoveel als redelijkerwijs mogelijk te beperken. Hieronder vallen bijvoorbeeld (i) het doen van een graafmelding bij het kadaster, (ii) het voeren van overleg tussen de grondroerder en de leidingbeheerder en (iii) het lokaliseren van de precieze ligging van de leidingen.

De hiervoor genoemde zorgvuldigheidsmaatregelen zijn niet onbeperkt van toepassing. In het geval er sprake is van een deskundige opdrachtgever, bijvoorbeeld de leidingbeheerder zelf, dan mag de grondroerder in beginsel afgaan op de hem verstrekte informatie met betrekking tot de ligging van de leidingen of kabels. Alsdan kan er bijvoorbeeld sprake zijn van ‘eigen schuld’ bij de leidingbeheerder.Door (onder meer) belangrijke spelers in de branche is de richtlijn zorgvuldig graafproces opgesteld, die handvatten biedt over hoe om te gaan met graafwerkzaamheden en de zorgvuldigheidsplicht.

Een handig stappenplan vindt u hier: https://www.agentschaptelecom.nl/onderwerpen/kabels-en-leidingen/voordat-u-aan-de-slag-gaat
De hiervoor geschetste problematiek lijkt eenvoudig, maar is dit niet. In veel gevallen waarin schade optreedt, zijn meerdere partijen betrokken (zoals de opdrachtgever, hoofd- en onderaannemer(s), de leidingbeheerder en eventuele derden die schade hebben geleden) en is het van belang goed in te kaderen op wie nu welke verantwoordelijkheid en mogelijke aansprakelijkheid rust.

Heeft u naar aanleiding van deze blog vragen of kampt u met een schade of mogelijke claim? Neem dan contact op met Mykel Beekman.