De accountant is voor 20% aansprakelijk voor de door de opdrachtgever – een gerbilfokkerij – geleden schade de in de vorm van een naheffingsaanslag omzetbelasting door de Belgische fiscus. Oorzaak van deze aansprakelijkheid is het niet (nader) aandringen van de accountant bij zijn opdrachtgever om aangiften omzetbelasting te doen in België en het niet wijzen op de mogelijke consequenties. Dit heeft het gerechtshof Den Haag geoordeeld in zijn arrest van 26 juli 2022 (ECLI:NL:GHDHA:2022:1328).

Wat is hier gebeurd?
De accountant wijst de opdrachtgever op het doen van aangiften omzetbelasting in België, aangezien de omzetgrens in België van € 35.000,- volgens opdrachtgever wordt overschreden. Opdrachtgever geeft aan geen tijd te hebben voor het separaat administreren van zijn Belgische omzet. Vervolgens ontvangt de opdrachtgever van de Belgische fiscus een naheffingsaanslag omzetbelasting. De opdrachtgever houdt de accountant hiervoor aansprakelijk.

Schending zorgvuldigheidsnorm
De rechtbank wijst de aansprakelijkheid af. Het hof overweegt dat de accountant weliswaar heeft gewezen op de “problemen” die zouden ontstaan, maar dit was in de gegeven omstandigheden onvoldoende. De accountant diende de opdrachtgever concreet te wijzen op het risico van (substantiële) boetes. Mede redengevend hiervoor was de laconieke reactie van de opdrachtgever dat hij “geen tijd” had. De accountant was nalatig en heeft niet de zorgvuldigheid betracht die van hem als accountant mocht worden verwacht.

Niettemin is het gerechtshof van oordeel dat de schade óók het gevolg is van eigen nalatigheid van de opdrachtgever om, eenmaal gewaarschuwd, zelf de aangiften te (laten) doen of de benodigde gegevens aan te leveren.

Eigen schuld
De vergoedingsplicht van de accountant wordt evenredig verminderd met de mate waarin de aan ieder toe te rekenen omstandigheden tot de schade hebben bijgedragen. Hierbij is met name van belang de volgorde van nalatigheid: (i) eerst de waarschuwing van de accountant, (ii) vervolgens het in de wind slaan van die waarschuwing door de opdrachtgever, en (iii) pas daarna de schending van de zorgvuldigheidsnorm door de accountant (lees: het niet aandringen/wijzen op de gevolgen). Het voorgaande maakt dat de accountant aansprakelijk is voor 20% de geleden schade.

Conclusie
De accountant heeft een zorgplicht jegens zijn opdrachtgever, wat betekent dat de accountant de nodige zorgvuldigheid dient te betrachten jegens zijn opdrachtgever (en onder omstandigheden ook jegens derden, zie deze post). Indien de accountant hiermee in strijd handelt, kan het zijn dat hij aansprakelijk is voor de geleden schade. Met een ‘eigen schuld’-verweer kan een correctie plaatsvinden op de vergoedingsplicht van de accountant.

Tips voor de praktijk
Wat kunnen accountants in een dergelijk geval doen?

• Waarschuw/informeer de klant tijdig
• Wijs hierbij concreet(!) op de risico’s en mogelijke consequenties
• Doe dit altijd schriftelijk! Een e-mail aan de klant volstaat
• Controleer of de klant de ernst van de situatie begrijpt en wijs nogmaals op de gevolgen4

Vragen?
Heeft u vragen over deze uitspraak en de gevolgen voor u als accountant in uw praktijk? Of andere vragen over de aansprakelijkheid van de accountant in het algemeen? Neemt u dan vrijblijvend contact op per e-mail of telefoon met Nickey van Collem

Gerelateerde blogs

• Accountant van failliet Eurocommerce aansprakelijk jegens derden wegens beroepsfout
• De zorgplicht van de accountant wat te doen bij fraude

Dit bericht is door Nickey van Collem op 3 augustus 2022 gepubliceerd op LinkedIn.